Mặc dù kiến ba khoang không cắn người nhưng trong cơ thể chúng lại chứa một chất tên là pederin rất độc có thể gây bỏng và viêm da khi có tiếp xúc. Vậy chất độc pederin là gì, có ở đâu, nguy hại đến cỡ nào? Hãy để quantumcare giải đáp giúp bạn những câu hỏi này nhé.
Chất độc pederin là gì, có ở đâu?
Pederin là một loại amid độc có công thức hóa học là C24H43O9N, nó được tìm thấy trong cơ thể của kiến ba khoang. Lượng chất độc này chiếm khoảng 0,0025% trọng lượng của cơ thể loài kiến này.
Pederin có độc tính mạnh gấp 12- 15 làn nọc độc của rắn hổ mang tuy nhiên do lượng tiếp xúc rất nhỏ và chỉ ở bên ngoài da nên không đủ gây chết người như nọc độc của rắn. Không chỉ độc chất pederin này còn gây độ bỏng mạnh gấp 100- 150 lần axit sunfuric đậm đặc do đó khi da người có tiếp xúc với chất này có thể gây bỏng rát vô cùng khó chịu.
Vì trong cơ thể của kiến ba khoang có chứa loại độc tố Pederin này nên kiến ba khoang được xem là một loại côn trùng nguy hiểm. Khi tiếp xúc với chất độc của kiến ba khoang tiết ra nếu không được phát hiện và xử trí nhanh chóng, vùng da bị tổn thương có thể tiến triển thành những biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng, lở loét thậm chí là hoại tử vùng da đó.
Xem thêm: Kiến ba khoang thường xuất hiện ở đâu
Chất độc pederin nguy hiểm như thế nào?
Chất độc pederin trong cơ thể của kiến ba khoang có thể được giải phóng ra ngoài và gây tổn thương cho da người nếu như con người có động tác chà xát hoặc giết chết chúng trực tiếp bằng đôi tay của mình. Pederin có thể làm tổn thương da người gây nên các triệu chứng của viêm da và bỏng da.
Các vết thương trên da do chất độc của kiến ba khoang gây ra rất dễ bị nhầm lẫn với căn bệnh zona thần kinh. Theo các bác sĩ chuyên khoa da liễu cho biết vết thương do kiến ba khoang đốt thường có đặc điểm như sau:
– Tổn thương trên da thường xuất hiện ở một số vị trí như mặt, cổ, vai, gáy, hai tay và chân.
– Ban đầu, vùng da bị tổn thương sẽ có dấu hiệu bị tấy đỏ thành vệt dài hoặc thành đám kèm theo đó là cảm giác bỏng rát và ngứa ngáy vô cùng khó chịu.
– Sau khoảng vài giờ, tại vùng da này sẽ nổi lên những nốt ban đỏ rồi sưng lên thành những mụn nước như bị bỏng có màu vàng nhạt, bên trong có chứa nhiều dịch vàng(huyết thanh của cơ thể người tiết ra).
– Thông thường, khoảng vài ngày sau đó các mụn nước này có thể tự khô và đóng vảy, sau đó tự lành nhưng khi lành thường để lại những sẹo xấu, sẹo thâm lớn trên bề mặt da.
– Trong trường hợp người bệnh không cẩn thận hoặc không chịu được ngứa ngáy, dùng tay gãi có thể khiến các mụn nước trên vỡ ra, dịch vàng trong mụn chảy lan tới các vùng da lân cận khác khiến vết thương ngày càng lan rộng và lâu hồi phục hơn.
– Một số trường hợp bị nặng, vùng da bị tổn thương có thể bị lở loét và nhiễm trùng kèm theo các dấu hiệu toàn thân như sốt, mệt mỏi, nổi hạch và chán ăn…
Ngoài ra, nếu không may chất độc pederin này dính vào mắt và không được xử trí đúng cách, độc tố này có thể gây ra các bệnh dị ứng mắt, viêm kết mạc mắt, phần mềm quanh mắt bị phù nề và sưng tấy. Thậm chí có nhiều trường hợp có thể dẫn đến mù tạm thời.
Nhìn chung các triệu chứng do kiến ba khoang gây ra thường xuất hiện đột ngột và chủ yếu ở những vùng da hở trên cơ thể nên bệnh cũng rất dễ nhận biết. Để ngăn chặn những biến chứng nặng do chất độc pederin trong kiến ba khoang gây ra, người bệnh cần phải tới gặp bác sĩ chuyên khoa để được hỗ trợ điều trị càng sớm càng tốt ngay khi phát hiện có dấu hiệu viêm da, bỏng da trên cơ thể sau khi tiếp xúc với loại độc tố này.
Phải làm gì khi chất độc pederin dính vào da?
Theo ghi nhận ở một số bệnh viện da liễu lớn thì đa phần các trường hợp người bệnh bị kiến ba khoang đốt chỉ đến viện ngay khi trên vùng da có dấu hiệu bị nhiễm trùng, tổn thương nặng và có nhiều biến chứng. Có không ít người bệnh vì thiếu kiến thức hiểu biết nên tự tìm cách chữa trị cho mình tại nhà dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
Chính vì vậy ngay khi trên vùng da của cơ thể vô tình bị tiếp xúc với chất độc pederin của loài kiến ba khoang, các bạn cần phải chú ý tuân thủ những nguyên tắc sau đây:
– Rửa sạch vùng da vừa tiếp xúc với kiến càng nhanh càng tốt bằng nước sạch, nước muối sinh lý hoặc xà phòng dịu nhẹ để trung hòa hoặc giảm bớt độc tố thẩm thấu nhanh vào da, hạn chế sự kích ứng trên da. Khi rửa, bạn phải rửa hết sức nhẹ nhàng để không làm trầy xước hoặc khiến cho độc tố này lan rộng tới các vùng da khác.
– Không tiếp xúc các vùng da lành với vùng da bị dính độc tố pederin.
– Bôi ngay hồ nước có bán ở các hiệu thuốc lên trực tiếp vùng da bị tổn thương.
– Nhanh chóng di chuyển đến các cơ sở có bác sĩ chuyên khoa da liễu để thăm khám và chẩn đoán chính xác từ đó có phương án điều trị đúng và an toàn. Sau thăm khám, bác sĩ có thể chỉ định cho bạn sử dụng một số loại thuốc bôi, thuốc uống để làm giảm triệu chứng đau rát khó chịu, ngăn ngừa tình trạng bội nhiễm.
– Tránh gãi hay chà mạnh lên vùng da bị tổn thương đặc biệt là những mụn nước để không làm dịch tiết bị chảy ra và lan rộng đến các vùng da lân cận khác.
– Tuyệt đối không nên tự tìm cách chữa cho mình tại nhà bằng cách đắp các loại lá trong dân gian bởi có thể khiến vết thương lan rộng và bị nhiễm trùng.
– Chú ý ăn uống đảm bảo dinh dưỡng đặc biệt là các thực phẩm giàu đạm, bổ sung nhiều rau xanh và hoa quả tươi giàu vitamin để giúp cơ thể sản xuất ra các kháng thể chống lại các kháng nguyên gây dị ứng ngứa ngáy do độc tố pederin gây nên.
– Uống nhiều nước mỗi ngày trong thời gian này để giúp đào thải bớt lượng độc tố ra ngoài cơ thể nhanh chóng.
– Vệ sinh nhà cửa, nơi ở sạch sẽ và thoáng mát.
– Trước khi đi ngủ, bạn nên chú ý kiểm tra kỹ giường chiếu, chăn ga gối đệm xem có kiến ba khoang hay không và trước khi mặc quần áo cũng vậy.
– Khi nhìn thấy kiến ba khoang, tuyệt đối không được nghiền nát hoặc chà xát chúng trên thân mình để tránh độc tố pederin tiết ra.
Mong rằng thông qua bài viết trên đây đã giúp cho nhiều người biết được chất độc pederin là gì? Có ở đâu? Nguy hại đến cỡ nào. Kiến ba khoang mặc dù là người bạn tốt của bà con nông dân giúp loại bỏ những loài sâu bọ ăn hại mùa màng. Thế nhưng vì trong cơ thể chúng chứa chất độc tố gây hại này nên hiện nay kiến ba khoang là loài côn trùng nguy hiểm cần phải được xua đuổi thậm chí là tiêu diệt.
Có thể bạn quan tâm: